Odkrycia przeprowadzonego przez Najwyższą Izbę Kontroli (NIK) raportu rzucają niekorzystne światło na większość zbadanych szkół. Okazuje się, że aż 90% placówek narusza przepisy dotyczące systemu oceniania umiejętności uczniów. Efektem tego jest nierównomierne ocenianie młodzieży, a brak przejrzystych i klarownych zasad utrudnia osiągnięcie celów dydaktycznych.
Naruszenia przepisów w szkołach
Raport NIK, który obejmował kontrolę w 10 szkołach w województwie świętokrzyskim, odkrył szereg nieprawidłowości, głównie dotyczących systemu oceniania. W większości placówek zasady wystawiania ocen nie zgadzały się w pełni z przepisami dotyczącymi edukacji.
- Tylko uczniowie, którzy nie sprawiali kłopotów wychowawczych, mieli prawo poprawić ocenę za pracę pisemną.
- Zgodnie z Wykazem Znaczników Oceny (WZO), uczniowi, który farbuje włosy, maluje paznokcie lub nakłada makijaż, nie wolno było otrzymać oceny wzorowej lub bardzo dobrej, a nieprzestrzeganie zasad dotyczących wyglądu mogło (w dwóch ze zbadanych szkół) prowadzić do obniżenia oceny z zachowania nawet do nieodpowiedniej.
- Spośród 38 przedmiotowych systemów oceniania dokładnie przeanalizowanych, aż 31 (!) było niezgodnych z przepisami oświatowymi i/lub niezgodnych z regulaminami szkół.
Problem nieuzasadnionego obniżania ocen
Najwięcej kontrowersji budzą przypadki nieuzasadnionego obniżania ocen uczniom. Jak wynika z raportu, nauczyciele bardzo często wymagają od uczniów wiedzy spoza programu nauczania, aby otrzymać ocenę celującą, co stoi w sprzeczności z ustawą o systemie edukacji, która określa, że pełne opanowanie treści zawartych w programie wystarcza do uzyskania takiej oceny.
Często również zdarzały się przypadki obniżania ocen z zachowania bez uprawnień w szkolnym regulaminie lub prawie oświatowym (na przykład za pomalowane paznokcie lub pofarbowane włosy). Jak zaznaczają działacze związani z edukacją, tego rodzaju działania mogą wywoływać u uczniów poczucie niesprawiedliwości, co negatywnie wpływa na efektywność procesu nauczania.
- Jakie są oceny w polskich szkołach? Co oznaczają oceny literowe?
- Jakie są przepisy dotyczące nieobecności w szkole? Jakie elementy powinno zawierać usprawiedliwienie by nie zostało odrzucone?
