Opiekuję się dziećmi i widzę wiele wypadków domowych. Jednym z najczęstszych jest oparzenie. Dzieci są ciekawskie i często nie zdają sobie sprawy z niebezpieczeństwa. Wyciągają rączki po wszystko, co znajdą w zasięgu. Jak rozpoznać oparzenie i jak zareagować? Czy są skuteczne domowe sposoby leczenia?
Spis treści
Rodzaje oparzeń
- Oparzenia termiczne – gdy skóra jest w kontakcie z gorącym źródłem, na przykład z wrzątkiem lub parą wodną
- Oparzenia chemiczne – gdy skóra ma kontakt z żrącą substancją chemiczną, na przykład z kwasem lub ługiem
- Oparzenia elektryczne – gdy skóra ma kontakt z prądem elektrycznym
- Oparzenia słoneczne – gdy skóra jest długotrwale wystawiona na działanie promieni słonecznych
- Oparzenia promienne – gdy skóra jest narażona na promieniowanie cząsteczkowe
Stopnie oparzeń
Dzieli się oparzenia na 4 stopnie, w zależności od głębokości i objawów. Oparzenia 2 i 3 stopnia muszą być obejrzane przez lekarza. Nie zawsze łatwo ustalić, z którym z nich mamy do czynienia.
Oparzenia 1 stopnia
Ten rodzaj oparzenia obejmuje tylko naskórek, czyli wierzchnią warstwę skóry. Po kilku dniach miejsce jest zaczerwienione, potem staje się jasnobrązowe. Naskórek złuszcza się i po kilku dniach skóra jest już zagojona.
Oparzenia 2 stopnia
Oparzenia 2 stopnia dzielą się na dwie kategorie. Kategoria A obejmuje naskórek i część skóry właściwej. Powoduje bóle i na skórze pojawiają się bąble. Kategoria B jest mniej bolesna, ponieważ zniszczone są zakończenia nerwów.
Oparzenia 3 stopnia
Oparzenia te obejmują wszystkie warstwy skóry. Skutkuje to martwicą skóry. Oparzenia te są mało bolesne, ponieważ zniszczone są zakończenia nerwów.
Oparzenia 4 stopnia
Oparzenia te obejmują również tkanki pod skórą, takie jak mięśnie, ścięgna i naczynia krwionośne. Skóra jest zwykle całkowicie zniszczona.
Oparzenia można podzielić na lekkie, średnie i ciężkie, w zależności od stopnia i rozległości oparzenia.
Lekkie – gdy oparzenia 1 lub 2 stopnia nie obejmują więcej niż 15% powierzchni ciała, a oparzenia 3 stopnia nie więcej niż 5%.
Średnie – gdy oparzenia 2 i 3 stopnia obejmują 15-20% powierzchni ciała dorosłej osoby, a 10% u dziecka.
Ciężkie – gdy oparzenia 1 lub 2 stopnia obejmują więcej niż 50% powierzchni ciała, a oparzenia 3 stopnia więcej niż 15%.
Pierwsza pomoc przy oparzeniach
Natychmiast schładzaj oparzone miejsce wodą. To zapobiega dalszemu uszkodzeniu tkanek i przynosi ulgę. Chłodzenie powinno trwać co najmniej 10-15 minut, ale pamiętaj, że woda nie powinna być zbyt zimna. Może to wywołać szok termiczny i uszkodzić skórę.
Jeśli oparzenie jest powierzchowne, można zastosować domowe sposoby leczenia. Jeśli pojawiają się bąble lub skóra staje się biała, należy udać się do lekarza. Nie wolno zdejmować przyklejonych ubranek ani dezynfekować ran. Jeśli to możliwe, trzeba je zabezpieczyć jałowym opatrunkiem. Dziecku można podać środek przeciwbólowy dla dzieci.
Oparzenia poważniejsze wymagają pilnej opieki lekarskiej. Urazy obejmujące ponad 10% powierzchni ciała dziecka mogą być śmiertelne.
Domowe sposoby na oparzenia
W przypadku niezbyt rozległych oparzeń 1 i 2 stopnia można zastosować domowe sposoby leczenia. Skuteczne są okłady z materiału nasączone olejkiem z dziurawca pospolitego lub nagietka lekarskiego. Dobrze działa również sok z aloesu i okład ze świeżego ogórka.
Na oparzenia słoneczne można zastosować kefir, jogurt naturalny lub maślankę. Chłodzą skórę i przyspieszają jej regenerację. Białko jajka również działa dobrze na oparzenia. Ma właściwości przeciwzapalne i bakteriobójcze.
Nigdy nie należy przemywać ran oparzeniowych alkoholem ani środkami odkażającymi zawierającymi go w składzie. Nie stosuj również tłustych maści i kremów, które uniemożliwiają skórze oddawanie ciepła i utrudniają gojenie.
