Ostatnia konferencja Ministerstwa Zdrowia była całkiem zaskakująca. Rząd zdecydował się nagle zaostrzyć obostrzenia i ogłosić nowe, a także wprowadzić nauczanie zdalne dla wszystkich szkół. Największą kontrowersję wywołała jednak wypowiedź Adama Niedzielskiego dotycząca obowiązkowych szczepień dla wybranych grup zawodowych. Wkrótce pojawiło się wyjaśnienie, że "obowiązek szczepień" to nie to samo co "przymus". Ale czym tak naprawdę się różnią? Czy nauczyciele będą musieli się zaszczepić?
Obowiązkowe szczepienia a przymus: Jakie jest ich znaczenie?
Ostatnia konferencja Ministerstwa Zdrowia wywołała burzę w internecie i podzieliła opinię publiczną. Ogłoszone obostrzenia, takie jak zmniejszenie limitów osób w komunikacji, restauracjach i hotelach, oraz wprowadzenie nauki zdalnej dla wszystkich szkół podstawowych i średnich okazały się dyskusyjne. Wielu ludzi uważa, że te kroki zostały podjęte zbyt późno i są niewystarczające. Eksperci natomiast domagają się dodatkowych ograniczeń dla osób, które nie są zaszczepione, aby zachęcić je do przyjęcia leku, który chroni przed infekcją, śmiercią i powikłaniami.
Największą kontrowersję wywołała jednak deklaracja ministra zdrowia Adama Niedzielskiego, że pracuje się nad wprowadzeniem obowiązkowych szczepień dla niektórych grup zawodowych od 1 marca 2022 roku. Nauczyciele, pracownicy służby zdrowia i służb mundurowych mieliby być objęci tym obowiązkiem.
Komentarze antyszczepionkowców na oficjalnych profilach MZ w mediach społecznościowych skłoniły ministerstwo do wydania oświadczenia, w którym wyjaśniono, że "obowiązek szczepień" oznacza coś innego niż "przymus szczepień". Powstało pytanie, czym tak naprawdę różnią się te dwa pojęcia. Okazuje się, że mają zupełnie inne znaczenie. Niespełnienie obowiązku może mieć konsekwencje prawne, natomiast "przymus" nie można uniknąć. Czyli czy nauczyciele ostatecznie będą musieli się zaszczepić?
MZ: "Obowiązek to nie przymus"
Różnica między obowiązkiem a przymusem jest dosyć istotna. Obowiązek oznacza, że jeśli osoba prawnie podlegająca temu obowiązkowi nie go spełni, mogą pojawić się konsekwencje związane z przepisami prawnymi. Jeśli nauczyciele lub pracownicy służby zdrowia nie spełnią obowiązku szczepień, mogą być ukarani finansowo lub dyscyplinarnie. Jednak szczegóły ustawy nie są jeszcze znane.
Przymus natomiast oznacza użycie siły i nie da się go uniknąć. Jeśli byłby wprowadzony przymus szczepień, lek byłby podawany bez zgody, a każda osoba byłaby przymuszana do przyjęcia szczepienia. Takie rozwiązanie oczywiście nikomu nie grozi.
Przymus wymaga fizycznych działań, a obowiązek to tylko kategoria prawna. Oczywiście, mogą być sankcje dla tych, którzy nie spełniają obowiązku. Może się zdarzyć, że ktoś, kto nie podda się obowiązkowi, zostanie ukarany. Przymusowi nie można się oprzeć. – powiedział profesor Jerzy Bralczyk, językoznawca.
Profesor Bralczyk używa przykładu z życia, aby dokładnie wyjaśnić różnicę między obowiązkiem szczepień a przymusem.
Kiedyś istniał obowiązek odbycia służby wojskowej. Jeśli ktoś się nie zgłaszał, mógł trafić do więzienia. Gdyby był przymus, zostaliby wciągnięci w to niezależnie od wszystkiego. Przymus oznacza zmuszanie do czegoś. Obowiązek nakłada tylko sankcje na tych, którzy nie chcą podlegać temu obowiązkowi. – powiedział profesor Jerzy Bralczyk, językoznawca.
Dopóki nie poznamy dokładnych przepisów ustawy dotyczącej obowiązkowych szczepień dla nauczycieli, pracowników służby zdrowia i służb mundurowych, nie będziemy wiedzieli, jakie będą konsekwencje niewykonania tego obowiązku.
Czy szczepienia dla nauczycieli będą obowiązkowe?
Zapisy Ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi w artykule 36 wprowadzają kategorię przymusu dla osób, które stanowią szczególne zagrożenie dla zdrowia i życia innych osób. Zgodnie z obowiązującymi przepisami można by zastosować przymus szczepień wobec osób przenoszących niebezpieczne choroby zakaźne i niechcących podjąć leczenia. W takich przypadkach lekarze muszą poinformować dane osoby o planowanym postępowaniu i w razie potrzeby mogą poprosić o pomoc policję, straż graniczną lub żandarmerię wojskową w celu zastosowania przymusowych środków.
w odniesieniu do osoby, która nie poddaje się obowiązkowi szczepienia, badaniom sanitarno-epidemiologicznym, zabiegom sanitarnym, kwarantannie lub izolacji, a u której podejrzewa się lub rozpoznano szczególnie niebezpieczną chorobę zakaźną, stanowiącą bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia innych osób, można zastosować środek przymusu bezpośredniego, polegający na przytrzymywaniu, unieruchomieniu lub przymusowym podaniu leków […] Przymusowe podawanie leku polega na podawaniu leków do organizmu osoby – bez jej zgody. Artykuł 36 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
W przypadku Covid-19 raczej nie należy wprowadzać przymusu. W ustawie jasno mówi się o szczególnie niebezpiecznych chorobach zakaźnych. Chodzi prawdopodobnie o wirusy, które charakteryzują się większą śmiertelnością.
W przypadku Covid-19 raczej nie należy wprowadzać przymusu. W ustawie jasno mówi się o szczególnie niebezpiecznych chorobach zakaźnych. Chodzi prawdopodobnie o wirusy, które charakteryzują się większą śmiertelnością.
