Jako rodzic, zawsze jestem czujny na wszelkie zmiany w wyglądzie i zachowaniu mojego nowo narodzonego dziecka. Wiem, że większość tych zmian jest naturalna i nie powinna mnie niepokoić. Jednak istnieją pewne objawy, które mogą wskazywać na rozwój choroby lub wystąpienie nowych dolegliwości, ale nie zawsze muszą to oznaczać. Jednym z takich objawów jest oczopląs u niemowlaka – dziwne, niekontrolowane ruchy gałek ocznych u dziecka. Istnieje wiele różnych przyczyn oczopląsu, dlatego tak ważna jest obserwacja i prawidłowa diagnoza u lekarza. Ale jak właściwie można leczyć oczopląs u dzieci?
Spis treści
Oczopląs u niemowlaka
Wzrok jest jednym z najważniejszych zmysłów człowieka. Nic więc dziwnego, że wszelkie niepokojące objawy związane z gałkami ocznymi mogą wzbudzać nasz niepokój, zwłaszcza jeśli chodzi o najmłodsze dzieci. Jednym z problemów, które mogą się pojawić w okresie niemowlęctwa, jest oczopląs – mimowolne, rytmiczne ruchy gałek ocznych, które mogą występować poziomo lub pionowo.
- Oczopląs ośrodkowy – jego przyczyna znajduje się w Ośrodkowym Układzie Nerwowym (OUN);
- Oczopląs obwodowy – jego przyczyna znajduje się poza OUN;
- Oczopląs samoistny – może być spowodowany błędami w błędniku, OUN lub gałce ocznej;
- Oczopląs wywołany – może być patologiczny lub fizjologiczny, jest wywołany ciepłem, ruchem, stymulacją galwaniczną i optokinetyczną.
Inni specjaliści używają nieco prostszej klasyfikacji. Wyróżniają oczopląs fizjologiczny, który jest spowodowany czynnikami zewnętrznymi, oraz oczopląs patologiczny, który może wskazywać na poważniejsze schorzenia i choroby układu nerwowego.
Przewracanie gałek ocznych do góry (i nie tylko) u dziecka
Przewracanie oczami u niemowlaka zarówno w kierunku poziomym, jak i pionowym, może wskazywać na oczopląs, ale nie zawsze. Ważne jest, aby zwrócić uwagę, że ruchy mogą występować również w kierunkach: obrotowym, ukośnym, poziomo-obrotowym. Natężenie i szybkość tych ruchów także mogą się różnić. Jeśli mamy jakiekolwiek obawy, powinniśmy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, który zleci dalsze badania. Jeśli szczególnie martwi nas jakiś objaw, warto spróbować nagrać to na wideo. Specjalista będzie mógł zobaczyć, skąd wzięły się nasze obawy.
Przyczyny przewracania gałek ocznych u dziecka
Przyczyny oczopląsu u dziecka mogą być różne. Czasami wynika to z problemów neurologicznych, czasami laryngologicznych. Oczopląs może być również objawem pewnych chorób ośrodkowego układu nerwowego. Istnieje także tzw. oczopląs błędnikowy, który jest spowodowany problemami z błędnikiem, na przykład wirusowym zapaleniem błędnika, osteosklerozą błędnikową lub chorobą Meniere’a.
Oczopląs u niemowląt może mieć również podłoże wrodzone. Częściej diagnozuje się go u chłopców, zazwyczaj w 3-4 miesiącu życia. Często towarzyszy mu również obniżona ostrość wzroku. Jak twierdzą specjaliści, oczopląs może również występować wraz z zaćmą, bielactwem, niedorozwojem siatkówki lub wadą krótkowzroczności.
Jak już wcześniej wspomniano, oczopląs może mieć również przyczyny fizjologiczne. Co to znaczy? Ten rodzaj oczopląsu jest wywoływany przez czynniki zewnętrzne. W tej grupie wyróżniamy między innymi oczopląs podczas lub po obrotach całego ciała. Istnieje również oczopląs optokinetyczny, który występuje "podczas patrzenia na szybkie obrazy przesuwające się przed oczami obserwatora" – często ma to miejsce podczas szybkiej jazdy samochodem lub pociągiem. Eksperci wskazują również na oczopląs cieplny, który jest wywoływany przez "wprowadzenie wody o innej temperaturze niż temperatura ciała badanego do przewodu słuchowego zewnętrznego".
Oczopląs może również występować w wyniku stosowania niektórych leków lub po spożyciu alkoholu.
Leczenie oczopląsu u dzieci
Nie ma jednej metody leczenia oczopląsu, ponieważ wszystko zależy od pierwotnej przyczyny. W celu dobrania odpowiedniego leczenia, kluczowe jest prawidłowe i dokładne zdiagnozowanie problemu. Jeśli zauważymy niepokojące objawy u naszego dziecka, powinniśmy zgłosić się do pediatry. Lekarz ten po wstępnym badaniu skieruje nasze dziecko do neurologa, okulisty lub laryngologa.
Do czasu ustalenia przyczyny oczopląsu, lekarze zwykle stosują objawowe leczenie i łagodzenie objawów. W tym celu często stosuje się specjalne soczewki kontaktowe lub okulary prismatyczne. U niektórych pacjentów stosuje się zastrzyk toksyny botulinowej typu A. W bardzo rzadkich przypadkach może być konieczne przeprowadzenie operacji mięśni gałkowych.
Pytania rodziców dotyczące oczopląsu u niemowlaka
Dlaczego dziecku uciekają oczy do góry?
To może świadczyć o poważniejszym problemie. Najlepiej spróbować to nagrać i skonsultować się z lekarzem.
Dlaczego dziecko przewraca oczami?
Przyczyny mogą być różne, oczopląs może być spowodowany różnymi czynnikami. Najlepiej skonsultować się z lekarzem w tej sprawie.
Dlaczego moje niemowlę przewraca oczy do góry podczas snu?
Takie przewracanie oczami podczas snu jest zazwyczaj normalne. Ale dla pewności warto o tym powiedzieć lekarzowi i skonsultować się z nim.
Takie przewracanie oczyma podczas snu jest najczęściej zupełnie normalne. Ale dla pewności warto o tym powiedzieć lekarzowi i skonsultować tę kwestię.