Kiedy chcemy napisać krótki tekst związany z ważną uroczystością rodziną lub towarzyską, często mamy dylemat, czy użyć "życzę ci" czy "tobie". Niektórzy mogą uważać, że nie ma tutaj jasnych zasad i można wybrać zaimek według własnej preferencji. Jednak istnieje oczywiście zasada, której zrozumienie nie powinno sprawić nam większych trudności.
Używam "ci" czy "tobie"?
Ten popularny dylemat wynika z faktu, że zaimek drugiej osoby "ty" ma dwa odmiany w przypadku celownika: "ci" i "tobie". Wielu ludzi mylnie uważa, że forma "tobie" jest bardziej poprawna i elegancka, i stosują ją każdorazowo. Jednak językoznawcy wyjaśniają, że obie te formy są poprawne i akceptowalne. Należy ich używać w odpowiednim kontekście.
Forma "ci" (pisana z małej lub wielkiej litery, zgodnie z własnym wyborem) jest krótsza i nieakcentowana. Używamy jej wyłącznie w środku zdania. Przyjrzyjmy się kilku przykładom:
Nie mogę ci obiecać, że wszystko pójdzie zgodnie z planem.
Jeśli ładnie poprosisz, dam ci kolejną czekoladkę.
Wskazała ci drogę, chociaż było już ciemno.
W każdym z tych przykładów używamy tylko formy "ci". Wersje z błędem wyglądałyby tak:
Nie mogę tobie obiecać, że wszystko pójdzie zgodnie z planem.
Jeśli ładnie poprosisz, dam tobie kolejną czekoladkę.
Wskazała tobie drogę, chociaż było już ciemno.
Teraz przejdźmy do interesującego nas pytania o życzenia. Aby je napisać poprawnie, powinniśmy użyć takiej konstrukcji:
Życzę Ci wielu zawodowych sukcesów. / Życzę Ci dużo zdrowia. / Życzę Ci samych dobrych chwil.
Życzymy ci czy tobie?
Teraz pojawia się pytanie, kiedy użyć formy "tobie". Używa się jej na początku lub na końcu zdania, gdy zdanie jest akcentowane lub gdy pada na nią akcent logiczny (np. w przeciwstawieniach).
Prześledźmy to teraz na przykładach. Poprawne zdania mogą brzmieć na przykład tak:
Tobie zawsze trzeba wszystko powtarzać dwa razy!
Składamy tę świetną ofertę właśnie tobie.
Zapiszę to w testamencie tobie, a nie im.
Jeśli chodzi o nasze życzenia, powinniśmy zrozumieć, że forma "tobie" rzadko pasuje. Jeśli jej użyjemy, popełnimy błąd:
Życzymy tobie wielu zawodowych sukcesów. / *Życzymy tobie dużo zdrowia. / Życzymy tobie samych dobrych chwil.
Kiedy piszę ci, a kiedy tobie?
Poprawna forma zaimeka zależy od pozycji w zdaniu. Na początku lub na końcu zdania używamy formy "tobie", gdy chcemy coś akcentować lub uwypuklić konkretną treść. Natomiast w środku zdania zawsze używamy formy "ci". Na początku i na końcu zdania używamy formy "tobie"; wykorzystuje się ją także do zaakcentowania, uwypuklenia konkretnej treści. W środku zdania występuje zaś zawsze zaimek "ci".
