Jeżeli chcemy zakończyć proces rozwodowy, możemy ubiegać się o wydanie wyroku rozwodowego z orzeczeniem o winie lub bez takiego orzeczenia. Często jednak zaniechuje się wnioskowania o orzeczenie o winie, ponieważ prowadzi to do długiego i skomplikowanego postępowania dowodowego. Wielu małżonków wycofuje się z żądania orzeczenia o winie w trakcie postępowania. Ale czasem żądanie takiego orzeczenia jest uzasadnione.
Spis treści
Pozew o rozwód musi mieć wszystkie żądania
Warunkiem rozwiązania małżeństwa jest rozpad więzi między małżonkami. Sąd sprawdzi, czy istnieją jeszcze więzi psychiczne, ekonomiczne i fizyczne między nimi. Jeśli tak, sąd będzie odmawiał rozwiązania małżeństwa. W przeciwnym przypadku, sąd wyda wyrok rozwodowy.
- rozwiązanie małżeństwa poprzez rozwód z orzeczeniem o winie dla pozwanej/pozwanego;
- regulację władzy rodzicielskiej nad nieletnimi dziećmi stron;
- określenie terminów kontaktów z nieletnimi dziećmi stron;
- zasądzenie alimentów na rzecz nieletnich dzieci stron;
- zasądzenie alimentów na rzecz powoda, jeśli powód domaga się renty dla siebie;
- określenie sposobu korzystania z wspólnego mieszkania/domu, jeśli strony nadal mieszkają razem;
- podział majątku wspólnego stron.
Toczący się proces rozwodowy będzie zależny od indywidualnej sytuacji rodzinnej, majątkowej i życiowej małżonków. Na przykład, jeśli małżonkowie mają dorosłe dzieci, sąd nie będzie orzekał o władzy rodzicielskiej, kontaktach czy alimentach. Proces dotyczący alimentów będzie prowadzony osobno przed sądem rejonowym.
Gdzie złożyć pozew o rozwód z orzekaniem o winie?
Pozew o rozwód z orzekaniem o winie należy zawsze skierować do sądu okręgowego. Zazwyczaj właściwym sądem będzie sąd ostatniego wspólnego miejsca zamieszkania małżonków, pod warunkiem, że przynajmniej jedna ze stron nadal tam zamieszkuje.
Przykład:
Karol i Joanna zamieszkiwali wspólnie we Wrocławiu. Gdy doszło do rozpadu ich małżeństwa, Joanna przeprowadziła się z dziećmi do mieszkania swoich rodziców w Katowicach. Od tamtego czasu minęły już dwa lata. Teraz Karol postanowił wnieść pozew o rozwód. Sądem właściwym do rozpatrzenia sprawy nadal będzie sąd okręgowy we Wrocławiu.
Przebieg postępowania rozwodowego
Przeprowadzanie dowodów w sprawach rozwodowych jest oparte na zasadach procesu cywilnego. Strona wnioskująca o rozwód musi udowodnić swoje twierdzenia. Bez względu na przyczynę winy drugiego małżonka – czy to zdrada, przemoc fizyczna, przemoc psychiczna lub inne nieprawidłowości w związku – powód musi udowodnić, że takie zdarzenia miały miejsce. Podobnie, drugi małżonek, jako pozwany, ma prawo przedstawić swoje stanowisko w odpowiedzi na pozew.
Udowodnienie winy w rozwodzie nie jest łatwe, szczególnie dlatego, że większość takich zdarzeń ma miejsce za zamkniętymi drzwiami. Powód nie otrzyma korzystnego wyroku, jeśli nie pokaże, że rozpad małżeństwa jest całkowicie spowodowany winą drugiej strony.
- zeznania świadków;
- wystąpienia biegłych sądowych (np. lekarza lub psychologa);
- uzyskiwanie dokumentów;
- wydruki wiadomości SMS lub e-maili;
- wydruki z portali internetowych (np. mediów społecznościowych);
- nagrania rozmów telefonicznych;
- nagrania wideo.
W przypadku nagrań nagrywanych bez wiedzy innych osób wymagane jest zachowanie ostrożności, ponieważ takie działanie może prowadzić do odpowiedzialności karnej. W praktyce jednak nagrania są często używane jako dowód w sprawach rozwodowych z orzekaniem o winie.
Strona procesu musi pamiętać, że nie tylko musi udowodnić swoje roszczenia dotyczące orzeczenia o winie drugiego małżonka, ale także inne twierdzenia dotyczące np. wysokości alimentów.
Konsekwencje rozwodu z orzekaniem o winie: alimenty
- sposób rozwiązania małżeństwa;
- ułatwienie dochodzenia alimentów dla małżonka.
W innych sprawach, takich jak władza rodzicielska i alimenty dla dzieci, sposób rozwiązania małżeństwa nie ma znaczenia.
Sąd może rozwiązać małżeństwo poprzez rozwód z winy jednego lub obojga małżonków. Sąd – po analizie całej historii małżeństwa – ustala, kto jest odpowiedzialny za rozpad pożycia w związku stron. Ważne jest, że według polskiego prawodawstwa, winna musi być całkowita. Jeśli obie strony postępowały niewłaściwie (nawet w różnym stopniu), sąd obciąży winą oboje małżonków.
Wbrew powszechnej opinii, dochodzenie alimentów w przypadku rozwodu bez orzekania o winie jest możliwe, choć znacznie trudniejsze. W przypadku rozwodu z orzeczeniem o winie, niewinny małżonek lub małżonkini z winą mają prawo do alimentów, jeśli jest ich niedostatek. Niedostatek to brak możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb (np. mieszkanie, jedzenie, leki).
Jeśli rozwód jest orzekany z wyłącznej winy jednego małżonka, niewinny małżonek może dochodzić alimentów również wtedy, gdy rozwód znacznie pogorszył jego sytuację materialną.
W każdym przypadku małżonek musi pamiętać o konieczności udowodnienia swoich twierdzeń dotyczących sytuacji materialnej poprzez przedstawienie poziomu zarobków, wydatków i innych czynników mających wpływ na sytuację majątkową stron (np. złego stanu zdrowia osoby ubiegającej się o alimenty i zmniejszenia możliwości zarobkowych z tego powodu).
Koszty postępowania rozwodowego
Składając pozew rozwodowy, powód musi uiścić opłatę sądową w wysokości 600,00 zł. Wysokość opłaty nie zależy od rodzaju roszczenia i jest taka sama zarówno w przypadku rozwodu z orzekaniem o winie, jak i bez.
W trakcie postępowania może pojawić się konieczność pokrycia dodatkowych kosztów, na przykład związanych z przeprowadzeniem ekspertyzy sądowej. Sąd wzywa wówczas strony do wpłacenia zaliczek na konkretne koszty w określonym terminie.
W wyroku kończącym postępowanie sąd rozlicza wszystkie koszty związane z postępowaniem. W przypadku rozwodu bez orzekania o winie koszty są zazwyczaj dzielone przez obie strony. W przypadku rozwodu z orzekaniem o winie koszty zostają zwrócone przez stronę przegrywającą proces.
Przykład: Anna złożyła pozew o rozwód z winy swojego męża Jarosława. Ich małżeństwo rozpadło się z powodu zdrady Jarosława. Anna wpłaciła 600,00 zł opłaty sądowej wraz z pozwem. Całkowite koszty postępowania wyniosły 1500,00 zł, z czego 500,00 zł Anna wpłaciła jako zaliczkę w trakcie procesu. Sąd uznał Jarosława za winnego rozpadu małżeństwa i zasądził na rzecz Anny zwrot kosztów postępowania w wysokości 1100,00 zł.
Rozwód a podział majątku
Większość małżeństw nie sporządza umowy majątkowej, co oznacza, że obowiązuje dla nich ustrój wspólności majątkowej. Każdy małżonek posiada własny majątek, który obejmuje przedmioty nabyte przed ślubem, a także majątek wspólny.
- podział majątku w trakcie sprawy rozwodowej, jeśli wniosek o podział nie spowoduje opóźnienia postępowania, lub
- odrębne postępowanie o podział majątku po zakończeniu sprawy rozwodowej.
Z praktyki sądów wynika, że bardzo rzadko dochodzi do podziału majątku w sprawach rozwodowych z orzekaniem o winie. Takie sprawy są skomplikowane i długotrwałe, a podział majątku tylko wydłużyłby proces. Ponadto strony są zwykle zbyt skonfliktowane, aby zawrzeć ugode co do podziału majątku. Dlatego niezbędne jest skierowanie odrębnej sprawy do sądu rejonowego w miejscu, gdzie znajduje się majątek.
Wzór pozwu o rozwód z orzekaniem o winie
W pozwie o rozwód, oprócz danych osobowych małżonków i informacji dotyczących właściwego sądu, powinny znajdować się żądania i uzasadnienie.
Przykład:
Pozew rozwodowy
Ja, dążąc do rozwiązania mojego i Jana Kowalskiego małżeństwa, zawartego xxxx w miejscowości xxxx, wnoszę o:
– rozwód z wyłącznej winy Jana Kowalskiego;
– powierzenie mi wykonywania władzy rodzicielskiej nad naszą córką Katarzyną Kowalską, urodzoną xxxx w miejscowości xxxx, przy jednoczesnym udzieleniu Jankowi prawa do współdecydowania w istotnych sprawach dotyczących córki;
– zasądzenie od Kowalskiego na rzecz Katarzyny Kowalskiej renty alimentacyjnej w wysokości xxx zł miesięcznie, płatnej do 10 dnia każdego miesiąca wraz z odsetkami za zwłokę w płatności;
– zasądzenie od Kowalskiego na moją rzecz renty alimentacyjnej w wysokości xxx zł miesięcznie, płatnej do 10 dnia każdego miesiąca wraz z odsetkami za zwłokę w płatności;
– uregulowanie kontaktów Jana z córką w taki sposób, że będzie mógł spędzać z nią każdy I i III weekend miesiąca od piątku od godziny 15:00 do niedzieli do godziny 20:00;
zasądzenie od Kowalskiego na moją rzecz zwrotu kosztów postępowania.
Uzasadnienie
Krótkie opisanie sytuacji rodzinnej stron oraz wyjaśnienie, dlaczego osoba składająca pozew uważa swoje żądania za uzasadnione i dlaczego sąd powinien je uwzględnić.
Autor: adwokat Marta Milan z LegalHero.pl
Autor: adwokat Marta Milan z LegalHero.pl
