7% wszystkich nowotworów u dzieci to nowotwory kości. Najczęściej są to mięsaki Ewinga i mięsaki kości, a rzadziej diagnostykuje się chłoniakomięsaki i włókniakomięsaki.
- Mięsak to nowotwór pochodzący z tkanki łącznej, takiej jak mięśnie, stawy, kości, nerwy, naczynia krwionośne.
- Istnieją 3 rodzaje mięsaków – mięsaki tkanek miękkich, mięsaki kości, oraz mięsaki typu GIST.
- Diagnozowanie mięsaka jest trudne i wymaga współpracy grupy specjalistów.
- Często diagnoza mięsaka jest utrudniona i opóźniona z powodu bagatelizowania podstawowego objawu, jakim jest ból kończyn.
- Głównym sposobem leczenia mięsaka jest operacja chirurgiczna w celu usunięcia zmiany nowotworowej. Dodatkowo stosuje się chemioterapię i radioterapię.
- W ciężkich przypadkach może być konieczna amputacja kończyny w celu zapobiegania nawrotowi choroby.
Spis treści
Mięsak u dziecka – czym to jest?
Nikt z rodziców nie jest gotowy na to, że jego dziecko jest chore na nowotwór. Niestety nadal zbyt wiele dzieci cierpi z powodu chorób nowotworowych i zbyt wiele z tego powodu umiera. Mięsak u dziecka to nie wyrok, ale trzeba wiedzieć, z czym mamy do czynienia i czego się spodziewać. Poznając wroga mamy możliwość szybkiej reakcji i zauważenia wczesnych objawów, które mogą być kluczowe w sukcesie leczenia.
Mięsak to nowotwór pochodzący z grupy nowotworów tkanek miękkich oraz kości. Można na niego zachorować bez względu na wiek czy płeć, a nieleczony może prowadzić do śmierci. Mięsaki pochodzą z tkanki niepokrywającej błoną śluzową i mogą występować w dwóch formach – jako mięsaki kości lub mięsaki tkanek miękkich. Większość przypadków mięsaków charakteryzuje się agresywnym przebiegiem i rozwojem przerzutów.
Przyczyny powstawania mięsaków
Naukowcy nadal starają się ustalić, co powoduje pojawienie się nowotworów kości lub tkanek miękkich. Niestety wciąż nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Niektóre hipotezy sugerują, że za powstawanie mięsaków odpowiadają czynniki genetyczne, inne natomiast, że mogą na to mieć wpływ zakażenie wirusem HIV. Urazy z przeszłości również mogą mieć pewien wpływ na zachorowanie na mięsaka, podobnie jak ekspozycja na promieniowanie jonizujące lub chemikalia. Żadna z tych hipotez nie została jednak naukowo potwierdzona i nie wyjaśnia jednoznacznie, co jest przyczyną tej groźnej choroby. Badania prowadzone nad mięsakiem sugerują jedynie, że w wielu przypadkach zaobserwowano mutacje chromosomowe.
Diagnozowanie mięsaka
Prawidłowe wykrycie mięsaka nie jest łatwe. Zazwyczaj do postawienia odpowiedniej diagnozy potrzebna jest współpraca grupy specjalistów. Podstawą diagnozowania mięsaka u dziecka są razem z pobieraniem wycinków chorobowo zmienionej tkanki. Aby pobrać wycinek do analizy, konieczne jest przeprowadzenie biopsji. Bardzo ważne jest, aby biopsja została wykonana starannie, precyzyjnie i ostrożnie, ponieważ istnieje ryzyko rozsiewania komórek nowotworowych.
Rodzaje mięsaków – charakterystyka
Ponad połowa przypadków mięsaków tkanek miękkich występuje w tułowiu, głowie, kończynach, szyi lub w przestrzeni zaotrzewnowej. Mięsak u dzieci najczęściej jest mięsakiem poprzecznie prążkowanym, który przez długi czas nie wywołuje żadnych objawów. Niestety często pomimo braku objawów okazuje się, że mamy do czynienia z nowotworem złośliwym, który daje przerzuty do płuc. Mięsak GIST, czyli nowotwór tkanki podścieliskowej przewodu pokarmowego, powstaje na skutek nieprawidłowej pracy jednego z receptorów komórkowych. Ten rodzaj nowotworu najczęściej rozwija się w jelitach lub żołądku. Na początkowym etapie nie wykazuje on żadnych objawów, jednak jego rozwój i przejście w postać złośliwą są bardzo szybkie i dają przerzuty, na przykład do wątroby.
Mięsaki kości
Innym rodzajem mięsaków są mięsaki kości. Mogą one występować w trzonach lub w nasadach zarówno krótkich, jak i długich kości. We wczesnym stadium tego nowotworu pojawia się silny ból, szczególnie dokuczający w nocy. Czasami występuje również obrzęk stawów, kości lub guz. U niektórych pacjentów można zauważyć zniekształcenie kończyn. Diagnozowanie mięsaka kości jest trudne, ponieważ bólowe dolegliwości kończyn, które mogą wskazywać na chorobę, często są przypisywane bólom wzrostowym u dzieci lub bólom zwyrodnieniowym u osób starszych. Często poprawna diagnoza jest wynikiem urazu kończyny lub przypadkowego wykonywania badań.
Leczenie mięsaków
Dzięki ciągłemu postępowi medycyny i wieloletnim badaniom nad nowotworami i ich leczeniem, dzisiaj pacjenci z mięsakami tkanek miękkich i kości mają znacznie większe szanse na wyzdrowienie i skuteczną rekonwalescencję. Najważniejszą metodą leczenia mięsaków jest operacja chirurgiczna w celu usunięcia zmiany nowotworowej. Wspomagające terapię i zwiększające szanse pacjenta na całkowite wyleczenie są radioterapia i chemioterapia. Jeśli zmiany nowotworowe w obszarze kości są zaawansowane, może być konieczna amputacja kończyny w celu zapobieżenia nawrotowi choroby.
Pytania rodziców dotyczące mięsaków u dzieci
Jakie są najczęstsze objawy mięsaków kości u dzieci?
Najczęstszym objawem mięsaka kości są dolegliwości bólowe, niestety często lekceważone i przypisywane bólom wzrostowym.
Czy mięsak można całkowicie wyleczyć?
Skuteczność leczenia mięsaka u dziecka zależy od zaawansowania choroby i jej złośliwości. Im wcześniej nowotwór zostanie wykryty i rozpoczęte zostanie leczenie, tym większe szanse na wyleczenie ma pacjent.
Kto jest najbardziej narażony na zachorowanie na mięsaka?
Mięsak to nowotwór tkanek miękkich, na który może zachorować każdy, bez względu na płeć czy wiek.
Czy znane są przyczyny powstawania mięsaków?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to, co powoduje powstawanie mięsaków. Wiele czynników zewnętrznych, urazy kończyn, kontakt z chemikaliami oraz mutacje genów mogą mieć na to wpływ.
Jakie jest leczenie mięsaków?
Podstawą leczenia tego rodzaju nowotworów jest operacja chirurgiczna w celu usunięcia zmiany. Często jest ona wspomagana chemioterapią lub radioterapią, co zwiększa skuteczność leczenia i zapobiega nawrotom choroby.
- Trybek E., Trudności diagnostyczne mięsaka Ewinga u dzieci – opis przypadku, "Problemy Medycyny Rodzinnej" 2009, nr 1
- http://onkologia.org.pl/nowotwory-dzieci-nowotwory-kosci-tkanek-miekkich/
- https://narzeczdzieci.pl/dla-rodzicow/choroby/miesaki-tkanek-miekkich/
- http://sarcomahelp.org/translate/miesak.html
- http://www.sarcoma.pl/pliki/Zasady_leczenia/Miesakitkanekmiekkichmlodzi.pdf
