Jest okres wirusowych infekcji. Występują biegunka, wymioty, brak apetytu, nadmierna potliwość. To wszystko może prowadzić do odwodnienia. Sprawdź, jakie są objawy odwodnienia, jakie leki można stosować i kiedy należy udać się do szpitala.
Spis treści
Przyczyny odwodnienia
Odwodnienie to po prostu zbyt mała ilość wody w organizmie. Jest bardzo niebezpieczne i może nawet zagrażać życiu. Może wystąpić, gdy dziecko spożywa zbyt mało płynów, wydala zbyt dużo płynów lub oba przypadki się łączą. Nadmierne wydalanie płynów i elektrolitów może następować przez przewód pokarmowy, nerki lub przez skórę (nadmierna potliwość).
Odwodnienie to, gdy dziecko traci 2% swojej masy ciała w postaci płynów. Na przykład, jeśli dziecko waży 10 kg, uważa się je za odwodnione, jeśli straci co najmniej 200 ml płynów.
Najczęstszymi przyczynami odwodnienia są biegunka i wymioty. To podczas nich organizm dziecka najbardziej traci płyny. W przypadku biegunki woda jest wchłaniana przez jelita i wydalana z kałem. Natomiast przy wymiotach jest wydzielana wraz z treściami żołądkowymi. Nie dostaje nawet szansy na wchłonięcie przez jelita.
Jednakże problemy z żołądkiem (wymioty i torsje) to nie jedyny powód odwodnienia. Może wystąpić także z powodu gorączki. Podczas gorączki dziecko się poci, co prowadzi do utraty dużych ilości płynów i minerałów. Odwodnienie z powodu nadmiernej potliwości może wystąpić nie tylko w przypadku gorączki. Czasami wystarczy zbyt długi pobyt na słońcu, zwłaszcza jeśli jest połączony z nadmierną aktywnością.
Stopnie odwodnienia
- Odwodnienie lekkie
- Odwodnienie umiarkowane
- Odwodnienie ciężkie
Najbardziej niebezpieczne jest odwodnienie u niemowląt
Odwodnienie jest najniebezpieczniejsze w przypadku niemowląt, zwłaszcza noworodków. Szybko dochodzi do dużej utraty płynów z powodu intensywnego metabolizmu. Niemowlęta mają również mniejsze możliwości zmagazynowania płynów.
Objawy odwodnienia u dzieci
Jak rozpoznać odwodnienie u dziecka? Różne stopnie odwodnienia mają różne objawy. W przypadku lekkiego odwodnienia nasila się pragnienie. W jamie ustnej można zauważyć suchość.
Przy umiarkowanym odwodnieniu do powyższych objawów mogą dołączyć przyspieszone bicie serca i osłabienie. Ciężkie odwodnienie charakteryzuje się spadkiem ciśnienia tętniczego i bardzo wyraźnym osłabieniem dziecka.
Objawy, które mogą świadczyć o odwodnieniu organizmu:
- wzmożone pragnienie
- zmniejszona aktywność dziecka i senność
- mniejsza ilość oddawanego moczu
- płacz bez łez
- utrata masy ciała
- sucha, łuszcząca się skóra
- w przypadku niemowląt wciągnięte ciemiączko
- zawroty głowy
- wciągnięte oczy
- problemy z mówieniem
- zaburzenia świadomości
- drgawki
- utrata przytomności
Ściśnięcie paznokcia to sprawdzona metoda diagnozowania odwodnienia. Należy scisnąć paznokieć i przytrzymać go przez około pięć sekund, aż zblednie. Jeśli krew wraca do paznokcia dłużej niż 1,5 sekundy (powrót do naturalnego koloru), oznacza to, że dziecko może być odwodnione.
Co robić w przypadku odwodnienia dziecka?
Najważniejsze jest uzupełnianie płynów. Może być to trudne w przypadku małych dzieci. Podrażniony przez wymioty przełyk skutecznie odstrasza od przyjmowania płynów. W takim przypadku należy podawać dziecku 1-2 łyżeczki schłodzonego płynu na siłę co chwilę.
Co podać dziecku przy wymiotach?
Najlepiej sprawdza się woda lub doustne płyny nawadniające (elektrolity dla dzieci), np. Acidolit lub Orsalit. Jeśli dziecko nie chce pić łyżeczką, można spróbować strzykawką. Najlepiej taką, która znajduje się przy syropach dla niemowląt.
Nie podawaj dziecku słodzonych napojów (nawet herbaty z cukrem), zwłaszcza gazowanych. W przypadku odwodnienia spowodowanego problemami żołądkowymi niepodawanie skoncentrowanych soków owocowych i surowych owoców jest złym pomysłem.
Ile płynów powinno pić dziecko?
- 100 ml płynów na każde 10 kg masy ciała – na przykład dziecko, które waży 7 kg powinno przyjmować 700 ml płynów dziennie,
- 50 ml płynów na każdy kilogram między 10 a 20 kilogramem masy ciała – na przykład dziecko, które waży 16 kg powinno przyjmować 1,3 litra płynów dziennie,
- 20 ml płynów na każdy kilogram powyżej 20 kilogramów masy ciała – na przykład dziecko, które waży 23 kilogramy powinno przyjmować 1,56 litra płynów dziennie.
Odwodnienie: Kiedy udać się do szpitala?
- brak oddawania moczu przez co najmniej 10 godzin,
- brak możliwości samodzielnego przyjmowania płynów,
- wstrząs,
- silne osłabienie, przypominające omdlenie.
W jakich jeszcze przypadkach powinnaś wezwać pogotowie lub udać się do szpitala?
- jeśli dziecko nie skończyło jeszcze szóstego miesiąca życia, a ma biegunkę i/lub wymioty. U tak małych dzieci odwodnienie może występować bardzo szybko i nie warto ryzykować,
- jeśli żadne próby zatrzymania biegunki lub wymiotów się nie powiodły. Jeśli wymioty występują po każdej próbie wypicia płynów, a stan dziecka nie poprawia się przez dłużej niż sześć godzin lub gdy biegunka jest bardzo intensywna,
- jeśli pielucha niemowlaka jest sucha od ponad trzech godzin lub jeśli starsze dziecko nie oddało moczu przez dłużej niż sześć godzin,
- jeśli po uszczypnięciu skóra dziecka nie wraca do pierwotnego stanu (nie jest elastyczna) i usta są mocno spierzchnięte.
Dziecko w szpitalu najprawdopodobniej otrzyma kroplówkę w celu nawodnienia organizmu. Działa ona szybciej niż podawanie płynów doustnie i oprócz wody zawiera niezbędne składniki mineralne i elektrolity. Zazwyczaj jedna lub dwie kroplówki wystarczą, aby dziecko poczuło się lepiej i mogło wrócić do domu. W szpitalu przeprowadzane są również badania krwi, moczu i kału, które mają na celu określenie przyczyny i stopnia odwodnienia.
Czy można karmić piersią niemowlaka z odwodnieniem?
Nie powinnaś przystawiać dziecka do piersi bezpośrednio po wystąpieniu wymiotów. U niemowląt występuje tzw. wtórny odruch wymiotny. Dlatego nawet jedno łyżeczka mleka matki może spowodować torsję. Po odczekaniu chwili od wymiotów należy regularnie przystawiać dziecko do piersi, zwłaszcza noworodka. Im młodsze dziecko, tym więcej wody znajduje się w mleku kobiecym. Woda jest najbardziej potrzebna w tym momencie. Im dłużej karmisz piersią, tym bardziej treściwe jest twoje mleko.
Czy mogę karmić dziecko, jeśli mam wymioty lub biegunkę?
Jeśli masz problemy z układem pokarmowym, nie przerywaj karmienia piersią. Pamiętaj, że wirusy były w twoim organizmie znacznie wcześniej niż objawy się pojawiły. Oznacza to, że jeśli niemowlę miało się zarazić, już to zrobiło i jest za późno, aby zapobiegać. Ponadto twoje ciało wytworzyło przeciwciała przeciwko tym wirusom, które znajdują się również w twoim mleku. Karmiąc je piersią, wspierasz jego odporność.
