Janusz Korczak powiedział: "Dzieci mają prawo do swoich praw, niezależnie od rasy, koloru skóry, płci, języka, narodowości, wyznania lub pochodzenia społecznego". Ten pisarz, pedagog i wychowawca walczył o prawa dzieci, o ich dobro i sprawiedliwość, czego teraz przypominamy sobie w Dniu Praw Dziecka.
W Polsce obchodzimy to święto 20 listopada, w rocznicę uchwalenia Konwencji o Prawach Dziecka. To doskonała okazja, aby uświadamiać i przypominać, że dzieci mają swoje prawa i należy je respektować. Aby przestrzegać praw dziecka, trzeba je dobrze poznać. Dlatego podczas obchodów Międzynarodowego Dnia Praw Dziecka organizowane są wydarzenia, które mają na celu zwiększenie świadomości na temat praw dziecka.
Spis treści
Kiedy obchodzimy Ogólnopolski Dzień Praw Dziecka?
Międzynarodowy Dzień Praw Dziecka jest obchodzony w Polsce od 28 lat, zawsze 20 listopada. Dlaczego akurat tego dnia? Ponieważ 20 listopada 1989 roku Organizacja Narodów Zjednoczonych uchwaliła Konwencję Praw Dziecka. Polska była inicjatorem uchwalenia tej konwencji, co było uważane za nasz wielki międzynarodowy sukces. Już w 1978 roku Polska przedstawiła projekt konwencji Komisji Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych, która miała chronić prawa dzieci.
Od momentu wejścia w życie Konwencji Praw Dziecka jest to najważniejszy dokument mówiący o prawach najmłodszych obywateli. Po raz pierwszy w Polsce Dzień Praw Dziecka był obchodzony 20 listopada 2014 roku, a pomysłodawcą był rzecznik praw dziecka Marek Michalak. W innych krajach dzień ten jest obchodzony w różne dni. W przeważającej większości krajów Europy Zachodniej Dzień Praw Dziecka obchodzony jest 20 listopada, ale niektóre kraje, takie jak Francja, świętują ten dzień w innym terminie.
Jakie są ustalenia Konwencji o Prawach Dziecka?
- Wśród praw cywilnych są prawa do życia, rozwoju, tożsamości, wolności, szacunku, godności, nietykalności osobistej, wolności myśli, sumienia i wyznania, wyrażania swoich poglądów, wolności od przemocy psychicznej, fizycznej, nadużyć seksualnych, wyzysku i okrucieństwa oraz prawo do wychowania w rodzinie, a w przypadku rozłąki z rodzicami, prawo do kontaktowania się z nimi.
- Wśród praw socjalnych znajduje się przede wszystkim prawo do odpowiedniego standardu życia, ochrony zdrowia, wypoczynku i czasu wolnego oraz zabezpieczenia socjalnego.
- Wśród praw kulturalnych znajduje się prawo do korzystania z dóbr kultury, darmowej nauki, dostępu do informacji, a także znajomości swoich praw.
- Prawa polityczne to prawo do stowarzyszania się i zgromadzeń, które mają na celu pokój.
Dlaczego Międzynarodowy Dzień Praw Dziecka jest ważny?
Obchody tego dnia są niezwykle istotne, ponieważ niestety prawa dzieci są nadal łamane na całym świecie, nawet w rozwiniętych krajach. Wciąż wiele dzieci na świecie pada ofiarą przemocy, są wykorzystywane do ciężkiej pracy, biorą udział w konfliktach zbrojnych, zostają zmuszone do prostytucji, handlowane są i nie mają możliwości nauki, a żadna instytucja lub organ państwowy nie jest w stanie zapewnić im ochrony i opieki. Dlatego konieczne jest ciągłe przypominanie o znaczeniu praw dziecka i o tym, jak ważne jest ich poszanowanie.
Jest również niezwykle istotne, aby dzieci znały swoje prawa, rozumiały je i potrafiły z nich korzystać, aby bronić się przed dyskryminacją i złym traktowaniem. Dzieci powinny również wiedzieć, do jakich osób lub instytucji mogą się zgłosić, gdy napotkają przemoc lub inne naruszenia ich praw.
Obchody Ogólnopolskiego Dnia Praw Dziecka
Międzynarodowy Dzień Praw Dziecka, w przeciwieństwie do Dnia Dziecka, który jest obchodzony 1 czerwca, nie jest dniem wolnym od nauki, ale to nie oznacza, że nie jest obchodzony w wyjątkowy sposób. Co roku państwowe organizacje zajmujące się ochroną dzieci, szkoły i przedszkola organizują wydarzenia, które przypominają o prawach najmłodszych. Podczas obchodów Międzynarodowego Dnia Praw Dziecka odbywają się warsztaty, wykłady i spotkania, które informują dorosłych o prawach dzieci i edukują dzieci na temat ich własnych praw.
Jednak warto również samodzielnie edukować dzieci o ich prawach w domu. Rozmowy z dzieckiem, uświadamianie mu, w jakiej pozycji się znajduje i że mimo że jest najmniejszym członkiem społeczeństwa, to jest pełnoprawnym człowiekiem – to bardzo ważna część procesu wychowania.
Jednak warto również samodzielnie edukować dzieci o ich prawach w domu. Rozmowy z dzieckiem, uświadamianie mu, w jakiej pozycji się znajduje i że mimo że jest najmniejszym członkiem społeczeństwa, to jest pełnoprawnym człowiekiem – to bardzo ważna część procesu wychowania.
