Jako opiekun prawny moim zadaniem jest chronienie interesów osobistych i majątkowych innej osoby, która z uwagi na własną niepełnoletność lub całkowite ubezwłasnowolnienie nie może sobie osobiście takiej ochrony zapewnić. Kiedy chodzi o dzieci, moim zadaniem jako opiekuna prawnego jest zastąpienie ich rodziców i przejęcie ich obowiązków na mocy decyzji sądu lub notariusza.
Spis treści
Różnica między opiekunem faktycznym a opiekunem prawnym dziecka
Opiekun faktyczny to osoba, która rzeczywiście sprawuje opiekę nad dzieckiem, jednak nie jest to jej obowiązek ustawowy. Nie będzie nim więc ani rodzic dziecka, ani osoba, która wystąpiła do sądu z wnioskiem o przysposobienie dziecka. Opiekunem faktycznym może być także osoba wyznaczona przez rodziców do cyklicznego opiekowania się ich dzieckiem. Musi ona być pełnoletnia. Nie przysługują jej świadczenia rodzinne, ale może się starać o jednorazowe wsparcie finansowe.
Jako opiekun prawny moim zadaniem jest zastąpienie rodziców dziecka i wypełnianie wszystkich ich obowiązków. Pełnię rolę przedstawiciela ustawowego dla małoletniego, chronię jego interesy prawne, finansowe oraz osobiste.
Moje obowiązki jako opiekuna prawnego
- Zapewnienie dziecku środków do życia.
- Zapewnienie mieszkania.
- Zagwarantowanie wyżywienia.
- Zarządzanie majątkiem.
- Reprezentacja w czynnościach prawnych oraz oświadczeniach woli.
- Zapewnienie opieki medycznej.
- Wniesienie o świadczenia z zakresu ubezpieczeń społecznych lub pomocy społecznej.
- Sprawowanie opieki bezpłatnie.
- Bez stosowania kar cielesnych.
Dodatkowo, minimum raz w roku muszę złożyć sprawozdanie dotyczące dziecka przebywającego pod moją opieką oraz rachunki z zarządzania jego majątkiem.
Jak zostać opiekunem prawnym dziecka?
Opiekunem prawnym może zostać osoba wyznaczona przez rodziców dziecka. Kiedy tak się nie stanie, to sąd opiekuńczy ma możliwość zwrócenia się do jednostki organizacyjnej pomocy społecznej, aby ta pomogła mu znaleźć odpowiednią osobę do pełnienia tej funkcji. Kiedy dziecko przebywa w placówce opiekuńczej, to jego opiekunem prawnym najczęściej mianuje się jednego z opiekunów pracujących w tym miejscu.
Opiekunem prawnym może zostać małżonek jednego z rodziców, osoba krewna dziecku lub bliska mu osoba. Aby zostać opiekunem prawnym, należy złożyć wniosek do sądu opiekuńczego i czekać na jego rozpatrzenie.
- Osoba wyznaczona na opiekuna prawnego lub starająca się o pełnienie tej funkcji nie może być obecnie lub w przeszłości popełniającą przestępstwo.
- Musi posiadać pełną zdolność do czynności prawnych.
- Musi posiadać prawa publiczne.
- Nie może być wcześniej pozbawiona praw rodzicielskich lub zwolniona z opieki.
- Nie może mieć zakazu przebywania w określonych miejscach lub zbliżania się do innych osób.
Ponadto, opiekun prawny dziecka pozostaje pod nadzorem sądu opiekuńczego do momentu osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości. Sąd powinien pełnić nad nim kontrolę, ale też udzielać wskazówek i wyjaśnień, gdy jest to potrzebne.
Wniosek o ustanowienie opiekuna prawnego
- Miejscowość i data złożenia wniosku.
- Nazwa i adres sądu właściwego do złożenia wniosku.
- Dokładne określenie osoby wnioskodawcy (imię, nazwisko, adres zamieszkania, PESEL, telefon kontaktowy, adres e-mail).
- Określenie uczestników postępowania (imię, nazwisko, adres zamieszkania).
- Treść właściwa wniosku (wniesienie o ustanowienie opieki prawnej nad małoletnim z dokładnym podaniem jego danych osobowych oraz daty i miejsca urodzenia oraz podanie osoby, która opiekę ma sprawować).
- Uzasadnienie wniosku (okoliczności i dowody je popierające co do złożenia wniosku o ustanowienie opieki).
- Czytelny i własnoręczny podpis składającego wniosek.
Pytania rodziców nt. opiekuna prawnego dziecka:
Co może opiekun prawny dziecka?
Opiekun prawny dziecka pełni dokładnie te same funkcje, które przypisywane są rodzicom. Powinien więc zapewnić dziecku odpowiednie warunki do nauki, środki do życia, mieszkanie, wyżywienie, zarządzać jego majątkiem i reprezentować małoletniego w czynnościach prawnych oraz oświadczeniach woli. Dodatkowo opiekun ma obowiązek zapewnić należytą opiekę medyczną oraz wystąpić o świadczenia z ubezpieczeń społecznych lub pomocy społecznej.
Czy opiekun prawny dostanie 500 zł na dziecko?
Zgodnie z założeniem "Programu Rodzina 500+", świadczenie pieniężne w wysokości 500 złotych przysługuje na drugie i każde kolejne dziecko dla każdego rodzica, opiekuna prawnego i faktycznego dziecka. Rodziny mniej zamożne otrzymują także świadczenie wychowawcze na pierwsze dziecko.
Jaka jest różnica między opiekunem prawnym a rodziną zastępczą?
Opieka prawna jest terminem bardzo zbliżonym do rodziny zastępczej. Istnieje wiele podobieństw, ale istotne są też różnice. Przede wszystkim, w przypadku rodziny zastępczej, prawa rodzicielskie rodziców biologicznych są ograniczone. Oznacza to, że rodzice mają decydujący głos, np. w wyborze szkoły dla dziecka lub jego wyjeździe za granicę. Opiekunowie prawni zazwyczaj są całkowicie pozbawieni praw rodzicielskich w przypadku rodziców biologicznych. Opiekunowie mają pełne uprawnienia decyzyjne. Rodziny zastępcze otrzymują stałe comiesięczne wsparcie finansowe na dzieci przebywające pod ich opieką. Opiekunowie prawni mają bardzo ograniczone możliwości otrzymywania jakichkolwiek świadczeń.
Ile dostaje opiekun prawny na dziecko?
W przypadku sprawowania opieki prawnej nad małoletnim, świadczenia przyznawane przez państwo na wychowanie takiego dziecka są bardzo ograniczone. Opiekun może wystąpić z żądaniem o wynagrodzenie za sprawowanie opieki prawnej nad dzieckiem, ale dopiero po zakończeniu tej opieki, czyli w momencie, gdy dziecko osiągnie pełnoletniość. Dodatkowo, może się starać o świadczenie z programu "Rodzina 500+".
Jak zostać opiekunem prawnym rodzeństwa?
- Jeżeli rodzice dziecka są nieznani.
- Jeżeli rodzice nie żyją.
- Jeżeli rodzice nie mają pełnej zdolności do czynności prawnych (np. ubezwłasnowolnienie lub niepełnoletniość).
- Jeżeli rodzice zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej.
- Jeżeli władza rodzicielska została zawieszona.
W każdym z tych przypadków, jeśli spełniam wymogi określone dla zostania opiekunem, mogę nim zostać. Inaczej jest w przypadku, gdy to samo rodzeństwo jest wyznaczone na opiekunów prawnych przez rodziców w drodze aktu notarialnego lub gdy rodzeństwo złoży wniosek do sądu o ustanowienie ich opiekunem prawnym, gdy zachodzą ku temu ważne i możliwe do udowodnienia przesłanki.
Kto może być opiekunem prawnym dziecka z domu dziecka?
Opiekunem prawnym dzieci przebywających w domach dziecka zazwyczaj zostają wybrani pracownicy takiego domu dziecka, najczęściej wychowawcy dzieci.
