Nadaktywność tarczycy to choroba, której objawy u dzieci mogą być trudne do zidentyfikowania. Dzieci często nie potrafią dokładnie określić, jak się czują, co utrudnia diagnozę. Dlatego tak ważne jest, aby uważnie obserwować swoje dziecko i zgłaszać wszelkie niepokojące objawy lekarzowi.
- Nadaktywność tarczycy u dzieci to sytuacja, w której organizm produkuje i wydala zbyt dużo hormonów T3 i T4.
- Nadaktywność tarczycy u dzieci najczęściej wynika z procesów autoimmunologicznych, takich jak choroba Gravesa-Basedowa.
- Objawy nadaktywności tarczycy często są ignorowane lub bagatelizowane przez rodziców i nastolatków.
- Niski przyrost masy ciała pomimo wzmożonego apetytu, wytrzeszcz gałek ocznych, luźne stolce i drażliwość mogą wskazywać na nadaktywność tarczycy.
- Diagnoza opiera się na badaniu poziomu hormonów tarczycy we krwi, obecności charakterystycznych przeciwciał oraz badaniu palpacyjnym i obrazowym gruczołu tarczowego.
- Leczenie nadaktywności tarczycy u dzieci może obejmować leki, terapię radioaktywną lub operację.
- Osoby z nadaktywnością tarczycy powinny pozostać pod opieką endokrynologa przez całe życie.
Spis treści
Przyczyny nadaktywności tarczycy u dzieci
Zanim przejdziemy do objawów i leczenia nadaktywności tarczycy u dzieci, warto zrozumieć, czym właściwie jest tarczyca. Jest to mały narząd znajdujący się w dolnej części szyi, który produkuje hormony T3 i T4. Wzmożona produkcja tych hormonów powoduje nadaktywność tarczycy.
Nadaktywność tarczycy u dzieci, podobnie jak u dorosłych, często wywoływana jest przez procesy autoimmunologiczne, takie jak choroba Gravesa-Basedowa. Do nadaktywności tarczycy mogą przyczyniać się również inne czynniki, takie jak infekcje wirusowe lub bakteryjne, choroba Hashimoto, zespół McCune’a-Albrighta, obecność guzków tarczycy lub stosowanie nadmiernych dawek hormonów tarczycy u dzieci z niedoczynnością tarczycy.
Objawy nadaktywności tarczycy u dzieci
Objawy nadaktywności tarczycy u dzieci mogą być różnorodne i często zostają zbagatelizowane. Oto niektóre z najczęstszych objawów:
- Drażliwość
- Problemy z karmieniem
- Małogłowie
- Wole tarczycowe
- Wytrzeszcz gałek ocznych
- Wymioty i biegunki
- Niski przyrost masy ciała pomimo wzmożonego apetytu
- Przyspieszone bicie serca i wysokie ciśnienie krwi
Dodatkowe objawy mogą obejmować problemy z koncentracją, nadmierną potliwość, podwyższoną temperaturę ciała, wahania nastroju, nadpobudliwość ruchową, bezsenność, tachykardię, wysokie ciśnienie krwi, nadmierne wypadanie włosów i osłabienie paznokci, utratę masy ciała pomimo dużej ilości jedzenia, luźne stolce oraz zaburzenia cyklu menstruacyjnego u dziewcząt.
Jak zbadać tarczycę u dziecka?
Jeśli obserwujesz u dziecka objawy sugerujące nadaktywność tarczycy, powinieneś zgłosić się z nim do lekarza. Lekarz może przeprowadzić badania, takie jak:
- Badanie poziomu przeciwciał anty-TPO i anty-TG
- Badanie poziomu hormonów tarczycy
- Badanie TRAB
Jeśli badania wykażą nieprawidłowe wyniki, lekarz skieruje cię do endokrynologa. Endokrynolog może przeprowadzić badanie palpacyjne tarczycy, w trakcie którego może zidentyfikować ewentualne guzki lub powiększenie gruczołu. Może też zlecić badanie obrazowe, takie jak USG tarczycy. W niektórych przypadkach może być konieczne przeprowadzenie biopsji gruczołu w celu dalszych badań. Ważne jest ustalenie i wyeliminowanie przyczyny nadaktywności tarczycy, co może być skomplikowane i czasochłonne.
Leczenie nadaktywności tarczycy u dzieci
Po postawieniu diagnozy leczenie nadaktywności tarczycy u dzieci powinno zostać rozpoczęte jak najszybciej i być monitorowane przez specjalistę. Najczęstsze metody leczenia to:
Leczenie farmakologiczne
Najpopularniejszym lekiem stosowanym w leczeniu nadaktywności tarczycy u dzieci jest tiamazol. Leki te hamują produkcję hormonów tarczycy. Leczenie farmakologiczne może jednak wiązać się z pewnymi skutkami ubocznymi i wymaga czasu, aby przynieść efekty.
Leczenie radiojodem
W przypadku braku odpowiedzi na leczenie farmakologiczne może być stosowane leczenie radioaktywnym jodem. Ten zabieg powoduje zmniejszenie aktywności tarczycy i wola.
Leczenie operacyjne
Jeśli inne metody leczenia nie przynoszą oczekiwanych rezultatów lub gdy występują guzki tarczycy lub inne zmiany, może być konieczna operacja usunięcia części tarczycy. Po operacji tarczyca powinna wrócić do prawidłowej funkcji.
W większości przypadków leczenie nadaktywności tarczycy u dzieci odbywa się ambulatoryjnie, ale w niektórych sytuacjach może być wymagana hospitalizacja. Należy pamiętać, że choroba ma często charakter autoimmunologiczny, co oznacza, że nie jest możliwe całkowite wyleczenie. Dlatego istotne jest regularne monitorowanie przez endokrynologa przez całe życie.
Skutki nadaktywności tarczycy u dzieci
Nadaktywność tarczycy u dzieci, jeśli nie zostanie leczona, może prowadzić do powikłań. Jednym z najpoważniejszych powikłań jest tzw. przełom tarczycowy, który może zagrażać życiu dziecka.
Główne objawy przełomu tarczycowego to:
- Gwałtowny wzrost temperatury ciała
- Zaburzenia rytmu serca
- Wymioty i biegunki
- Silne poty
Inne powikłania nadaktywności tarczycy u dzieci mogą obejmować powiększenie serca, żółtaczkę, powiększenie węzłów chłonnych, osteomalację i zaburzenia witaminowe.
Najważniejsze informacje o nadaktywności tarczycy u dzieci – pytania i odpowiedzi
Czy nadaktywność tarczycy u dzieci można wyleczyć?
Większość przypadków nadaktywności tarczycy u dzieci można kontrolować. Ze względu na częsty charakter autoimmunologiczny choroby, konieczna jest jednak regularna opieka endokrynologa przez całe życie.
Jak leczyć nadaktywność tarczycy u dzieci?
Leczenie nadaktywności tarczycy u dzieci może obejmować leki, radiojodowanie lub operację.
Kiedy warto zbadać tarczycę u dziecka?
Możesz skonsultować się z lekarzem, jeśli obserwujesz u swojego dziecka objawy, takie jak drażliwość, brak przyrostu masy ciała, problemy z koncentracją, biegunki, problemy ze snem lub wytrzeszcz gałek ocznych.
Zdjęcie główne: Wikipedia
Źródła:
Beata Pyrżak, Nadaktywność i niedoczynność tarczycy u dzieci do lat sześciu, Forum Pediatrii Praktycznej, Studium przypadków 31 maja 2018 NR 6 (Grudzień 2015)
Markiewicz K., Pokorna-Kałwak D., Noczyńska A., Sapilak B., Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Klinika Endokrynologii i Diabetologii Wieku Rozwojowego, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Choroby tarczycy u dzieci
Dobrzańska A, Ryżko J. Pediatria do LEK i PES. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2014
Brook C, Brown S. Endokrynologia pediatryczna. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013
Brook C, Brown S. Endokrynologia pediatryczna. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013
